“Trakya’nın üç ili bir bütündür.”

“Trakya’nın üç ili bir bütündür.”

Edirne İl Sağlık Müdürlüğü ve Trakya Kalkınma Ajansı tarafından düzenlenen Trakya Uluslararası Sağlık Turizmi Zirvesi Edirne’de yapıldı. Organizasyona Yunanistan, Kosova ve Romanya’dan gibi ülkelerde katılım oldu.

Yapılan Zirveye Edirne Valisi Ekrem Canalp, Edirne Milletvekili Okan Gaytancıoğlu, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Turizmi Daire Başkanı Nuhi Çelikkaya,  Büyükelçi Volkan Türk Vural, Edirne İl Genel Meclisi Başkanı Mehmet Geçmiş, Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mahmut Şahin, Trakya Üniversitesi Rektörü Erhan Tabakoğlu,  Edirne İl Sağlık Müdürü Dr. Ali Cengiz Kalkan, Tekirdağ İl Sağlık Müdürü Uz. Dr. Cengiz Becerir, Dr. Çiğdem Cerit, Çanakkale İl Sağlık Müdürü Dr. Ali Taşçı, USHAŞ(Uluslararası Sağlık Hizmetleri A.Ş.) yetkilileri, özel ve kamu sağlık kuruluşları temsilcileri, Kosova, Yunanistan ve Romanya’dan davetliler katıldı.

Açılış konuşmasını yapan Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Mahmut Şahin: Ülkemiz 2018 yılından bu yana 552 bin yabancı hastayı ağırlamıştır. 2013-2019 yılları arasında ise sağlık turisti sayısı 2 milyon 400 bin civarındadır. Sağlık için gelen bir turist, eğlence için gelen turiste göre ortalama olarak 6 kat daha fazla döviz bırakmaktadır. Bu yüzden çok nitelikli bir hizmet ihracatı kalemidir.  Şu anda 11’i Tekirdağ’da, 3’ü Kırklareli’nde, 5’i de Edirne’de olmak üzere toplam 19 hastane sağlık turizmi yetki belgesi sahibidir.  Bu rakamın 2019 sene sonundan daha da artması beklenmektedir. Bölgenin hem Balkanlara komşu olması hem de İstanbul’un yanı başında bulunması sebebiyle büyük avantajları bulunmaktadır. Almanya, Avusturya, İrlanda ve İngiltere gibi ülkelerden sürekli hasta getiren hastanelerimiz vardır. Balkan ülkeleri ise bölgedeki sağlık turizmi hareketliliğinin en önemli kaynağıdır. Biz de Kalkınma Ajansı olarak böylesine büyük bir gelir kaynağına, ilişki geliştirme ve etki oluşturma etkinliğine uzak kalamazdık.

Son 3 yıldır sağlık turizmin geliştirilmesi için çalışıyoruz. Bu çabalarımızdan en önemlisi üç ilin bir araya getirilmesi ve ortak hareket edebilmesi için yapılan çalışmalardır. Şimdiye dek 3 kez Antalya’ya Hestourex fuarına Ajans imkânları ile ajans standında katılım sağlanmış ve Trakya’daki hastaneler arasında diyalog artırılmıştır.  İlk olarak 2017 yılında Çorlu’da geniş katılımlı bir çalıştay düzenledik. Bu çalıştaydan sonra istişare toplantıları yapmaya devam ettik. Yeni belge alma talebinde bulunan hastanelere danışmanlık desteği verdik. Birçok kez hastanelere sağlık turizmi alanında eğitim verilmesini sağladık. Örneğin ileri sunum teknikleri, sağlık turizmi pazarlaması, dijital pazarlama, mesleki İngilizce vb. Şimdiye kadar eğitim verilen hastane çalışan sayısı 500’ün üzerindedir. Bölgesel pazarlama çalışmaları için Balkanlara ikili görüşmeler için gidilmiştir. Örneğin Yunanistan ve Bulgaristan’a talep eden hastaneler ile görüşmelere gidilmiştir. Yunanistan’ın Selanik ve diğer kentlerinden hastane temsilcileri ve uzmanları getirdik ve onlara bölgemizdeki altyapıyı tanıttık. Bu ilk ilişkiden sonra buralardan hasta gelmeye başladı. Mali Destek Programları kanalıyla hastanelerimizin araç gereç eksiklerini giderdik. Bu kapsamda 31 projeye 1 milyon 300 bin TL katkı verdik.

Önümüzdeki dönemde sağlık turizmi yetki belgesi olan hastane sayısını daha da arttırmayı planlıyoruz. Yine yetki belgesi olan turizm acentesi sayısını da çoğaltmayı planlıyoruz. Hatta bunların içinde spesifik bir bölümlenme ve uzmanlaşma olmasını da arzuluyoruz.  Romanya, Bulgaristan ve Kosova gibi ülkelere, Yunanistan’da olduğu gibi B2B içeren toplantılar yapacağız. Hastane çalışanlarına dönük eğitim sayısını ve niteliğini arttıracağız. HİSER projesi için hazırlık çalışmalarını yapıyoruz ve buradan daha fazla hastanenin yararlanmasını sağlayacağız. Hepsinden önemlisi bu iş daha çok işbirliği gerektiriyor. Kurumlar olarak daha sık bir araya geleceğiz, daha çok çalışacağız. Sözlerimin sonunda bu Zirvenin düzenlenmesinde bize yol gösterici olan sayın valimize ve tüm katılımcılara teşekkür eder, etkinliğin hayırlara vesile olmasını temenni ederim.”

Dr. Ali Cengiz Kalkan: Bugün aramızda olan herkesi saygıyla selamlıyorum. Sayın Valim Ekrem Canalp’ın himayelerinde; Trakya Kalkınma Ajansı ve Edirne İl Sağlık Müdürlüğünün işbirliği ile Trakya Uluslararası Sağlık Turizmi Zirvesini düzenlemekten onur duyuyoruz. Aramızda Bulgaristan, Yunanistan, Kosova, Romanya gibi yerlerden gelen has dostlarımız var. Biz hep birlikte büyük bir aileyiz. Sayın valimizin de üzerinde önemle durduğu üzere Edirne şehri bir şifa şehridir. 1400’lü yıllar itibariyle medeniyetimize hizmet vermeye başlayan II. Beyazıt Külliyesi bir şifahanedir ve Edirne’de hastalıklarına deva bekleyen milletimize hizmet vermiştir.

Ben Edirne’deki sağlık turizmi meselesine değinmeden evvel Trakya Kalkınma ajansına teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Yaptığımız çalışmaların fikri hazırlık safhasında Balkanlardaki dostlarımız ile görüşmeler yaparak, çeşitli fikirler edindik. Bu arada sağlık camiamızdan önemli insanlarla da istişareler gerçekleştirildi. Ben inanıyorum ki çıktığımız bu uzun yolculukta gerek Trakya Kalkınma Ajansımızdan gerek özel sektörde yer alan hastanelerimizden gerekse de üniversite hastanemizden faydalanarak Edirne’de sağlık turizmini arttırarak devam ettireceğiz. Tabi Ankara’da da temaslarda bulunduk. Genel merkezimiz nezdinde bize gösterilen teveccüh ve yardım çok kıymetli ve bizlere çalışma şevki veriyor.

Sağlık turizmi Türkiye’de giderek gelişiyor. Turizmin önemli merkezlerinden birisi olan Türkiye, sağlık turizmi konusunda da odak noktalarından birisi haline geldi. Tabi burada yaşlı nüfusun bakımı meselesi de büyük önem arz ediyor. Sizlerle bir istatistik paylaşmak istiyorum. 2030-2050 yılları arasında 60 yaş üstü nüfusun, dünya nüfusunun yüzde yirmi birini oluşturacağı hesap ediliyor. Bu öngörüye göre dünyadaki her beş kişiden biri 60 yaş ve üzerinde olacak. Bu konuda ülkemize ve Edirne’ye de büyük görevler düştüğünü söylemek istiyorum. Sağlık turizmi kadar yaşlı bakım merkezleri de ilerleyen yıllarda oldukça önemli olacak. Bizde bu alanda yerimizi almak durumundayız.

Ülkemiz coğrafi konumu itibariyle Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarına son derece yakın. Bu noktalardan 4-5 saat içerisinde ülkemize gelmek mümkün. Bununla beraber 72 ülkeye vizesiz seyahat imkanı söz konusu. Ayrıca çok ciddi bir hekim kalitemiz var ve hekimlerimiz dünya standartlarında. Sağlık turizminde bu yüzden öncü olmak gibi bir görevimiz var. Trakya bölgesini ve özelde Edirne’yi de incelediğimizde aynı durumla karşılarız. Gerek yenilenmiş hastaneleri, gerek özel hastanelerinin kalitesi gerekse de teknolojik imkanlarıyla Trakya sağlık konusunda memleketimizdeki en önemli merkezlerden birisi konumunda. Hedef bölgemiz Balkanlar ve amacımız Edirne özelinde, Trakya genelinde hastanelerimizin tanınırlılığını arttırarak, daha fazla hastayı Balkanlardan çekmek. İşbirliği ve dayanışmayı arttırarak insanların dertlerine şifa olmak ve bölgedeki hastanelerimizi daha fazla tanıtmak istiyoruz.

Trakya Kalkınma Ajansımızın katkılarıyla bir Selanik gezisi yapmıştık. Trakya’nın her yerinden gelen arkadaşlarımızla saha çalışması yapmıştık. Ülkemizde Balkanlara nazaran sağlık kavramının çok daha gelişmiş olması, hastanelerin çok daha iyi hizmet vermesi, doktor ve hastane kalitesi gibi durumların çok daha gelişmiş olması elbette bizi öne çıkartan faktörler. Bununla beraber tüm Avrupa’da olduğu gibi Balkanlarda da yaşlı nüfus oranları gittikçe artıyor. Amacımız Trakya genelinde ve Edirne özelinde de yaşlı bakım merkezleri açmak, sağlık turizmi ile beraber yaşlı nüfusu da bakım evlerine çekebilmek. Selanik gezimizde olduğu gibi saha araştırmalarımıza devam edeceğiz ve yapacağımız sempozyumlar ile sağlık turizmi konusunda halkımızı bilinçlendirmeye devam edeceğiz.

Yapacağımız çalışmalardan birisi de hem yurtiçi hem yurtdışındaki acentelerle işbirliğine giderek Edirne’nin tarihi kültürel dokusunu yabancı misafirlerimize anlatmak olacak. Acentelerle yapacağımız protokoller çerçevesinde, yalnızca sağlık turizmi için değil, kültürel ve tarihi turizm için de ortam yaratacağız. Sağlık turizmi için şehrimize gelen misafirlerimiz hastanelerimizi dolaşıp, doktorlarımızı tanırken, hastanelerimizin imkanlarını yerinde gözlemlerken aynı zamanda acentelerle yapılacak işbirliği çerçevesinde Edirne’nin tarihi güzelliklerini; camilerimizi, köprülerimizi, sağlık müzemizi, tarihi konaklarımızı ziyaret edecekler, Edirne’nin şerbetini içecekler, ciğerini yiyecekler ve şehrimizden bu şekilde ayrılacaklar. Bununla beraber sigorta şirketleri ile de işbirliği yaparak misafirlerimizin, sağlık turizmi için şehrimize gelenlerin her türlü hakkını muhafaza edeceğiz.

Bu işbirliği anlaşmalarımız elbette Tekirdağ ve Kırklareli gibi illerimiz için de geçerli olacak. Orada da tanıtım faaliyetleri yoluyla; sağlık turizmini faaliyete geçirmek ve afiş, broşür dağıtma yoluyla yabancı misafirlerimize ulaşmak istiyoruz. Bununla beraber bu iki ilde gastronomi turizmi ile de sağlık turizmini birleştirmek istiyoruz. Yapacağımız tanıtım faaliyetleriyle fazlasıyla nitelikli hastanelerimizin turizmde öne çıkmasını istiyoruz. Bu iki ilimizde de tıpkı Edirne’de olduğu gibi yalnızca sağlık turizminde değil yaşlı bakım turizminde de önemli faaliyetler yürütmek için çalışmalar yapmaktayız.

Son olarak sayın valimizin atak tutumları, Trakya Kalkınma Ajansımızın katkıları ile Trakya genelinde sağlık turizmini en yukarılara çekmek için elimizden geleni yapacağımızı belirtmek isterim. Bir altyapı oluşturduk ve özel hastanelerimiz, üniversite hastanelerimiz ve kamu hastanelerimiz ile bu altyapının üstüne koyacağız ve insanların huzur içinde yaşadığı hoşgörü kenti Edirne’de insanların derdine deva olarak turizme katkı sağlamaya devam edeceğiz. Sağlık turizminin güvenilir, ekonomik ve nitelikli bir biçimde Edirne’de ve Trakya’da yapılabileceğini gösterdik ve göstermeye devam edeceğiz. 2020 için hedefimiz, Sayın Cumhurbaşkanımızın koydukları hedefler doğrultusunda 5 milyar dolar olarak belirlendi. Bunun daha yukarı çıkması için Edirne’deki kurumlar ve hastaneler ile birlikte gerekli gayreti göstereceğiz.

Açılış konuşmalarının sonuncusunu Edirne Valisi Ekrem Canalp yaptı.

Edirne Valisi Ekrem Cenalp: Bizim sağlık sistemimizi kaliteli kılanın yapı kalitesinden önce sağlık çalışanlarının kalitesi olduğunu söyledi Canalp şunları söyledi:” Trakya Kalkınma Ajansı’nın ve İl Sağlık Müdürlüğümüzün çabaları ile bu anlamlı organizasyonu gerçekleştiriyoruz. Ekonomide temel bir ilke var, ölçek ekonomilerinden mümkün mertebe üst seviyede faydalanmak gerekir. Bunu yaparken tek başına çalışmak ile istediğiniz sonucu alamazsınız. Trakya’nın üç ilinin birlikte çalışması sağlık turizmi konusundaki başarı olasılığını artırıyor. Trakya’nın üç ili bir bütündür. Sahip olduğumuz tecrübeyi diğer iller ile paylaştığımız sürece ve daha deneyimli olan illerin tecrübelerinden yararlandığımız sürece birlikte başaracağız. Hizmet içi eğitim faaliyetlerini de bir bütün olarak aldığımızda bu bize sadece tasarruf olarak değil işbirliği ve bilgi paylaşımı olarak da dönüyor. Aynı şekilde uluslararası arenada da birlikte hareket etmek bize avantaj sağlıyor. Her türlü tanıtım etkinliğinde bu bölgeyi bir bütün olarak tanıttığımızda daha etkili ve daha başarılı oluruz ve çok daha düşük maliyetlerle bunu yapabiliriz.

Trakya Kalkınma Ajansı 2017’den bu yana yaptığı çalışmalarla sağlık turizmi konusunda başarılı işlere imza attı. Bölgedeki çalışmalarda koordinasyonu sağladı ve itici güç oldu. Aynı şekilde Sağlık Bakanlığımız ve onun yereldeki teşkilatına verdiği destek ve başarılı çalışmalarından dolayı teşekkür ederim. Bugün yapılan zirveye katılan siz değerli misafirlerimizin ele alacağı her husus daha sonra eylem planına dönüşecek. Bu belge hem Trakya’nın hem de Edirne’nin sağlık alanında bir eylem planı, belgesi olacak. Aldığınız kararların takipçisi olacağız ve burada ele alacağınız hususlar Edirne’nin refahına katkıda bulunacak. Katılımlarınızdan dolayı hepinize teşekkürlerimi sunarken zirvenin Edirne’ye, Trakya’ya, Türkiye’ye ve komşu ülkelere hayırlı olmasını dilerim.”

Protokol konuşmalarının tamamlanmasından sonra bilgilendirme sunumları yapıldı. Zirvenin ikinci yarısı panel ve başarı hikâyeleri kısmı ile sona erdi. Zirvenin düzenleyicisi olan Trakya Kalkınma Ajansı ve Edirne il Sağlık Müdürlüğü, Zirve ile özellikle kamu hastanelerinin sağlık turizminde yaşadıkları mevzuat kaynaklı sorunlara dikkat çekmeyi, USHAŞ hakkında detaylı bilgilerin edinilmesini, özel sektör ve kamuda başarılı örneklerin sunumunu, sektörün USHAŞ’tan beklentilerinin öğrenilmesini amaçlıyor.

OHSAD (Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği) adına, Özel OPTİMED Tıp Merkezi Genel Müdürü Op. Dr. Ayhan Arslan: Sağlık turizminde fırsatlar ve beklentileri kısaca sıralarsak, hastalar tedavi olmak amacı ile gidecekleri ülkelere karar verirken göze önünde bulundurduğu kriterlerin başında güvenlik, turistlik bölge oluşu, kültürün ve dilin kendisine yakın oluşunu dikkate alıyor.

Hastaların sağlık hizmeti almak için başka bir ülkeye gitmelerinin en yaygın nedeni ise, kendi ülkesinden daha kaliteli sağlık hizmeti alacağına inanması, kendi ülkesindeki yüksek tedavi bedelleri, kendi ülkesinde tedavisinin olmaması, kendi ülkesindeki sağlık hizmet kalitesinin çok düşük olması, kendi ülkesinde tedavi için uzun bekleme süresi başlıca sebepler arasında yer alıyor.

Tedavi olacakları hastane tercihinde ise tercüman, tercüme edilmiş dokümanlar, özel yemekler, tercüme edilmiş tabelalar başlıca unsurlar arasında yer alıyor.

Mevcut durumu analiz edecek olursak, bu hasta için zor bir süreç. Hasta öncelikle gideceği hastaneyi değil ama ülkeyi seçiyor. Dünya ve ülkemizde bu konuda yapılan istatistiksel rakamlar abartılı tutulmuş. Ama yine de yabancı hasta kabulü için yüksek bir potansiyele sahibiz. Bunun için kaliteli hizmet sunmak başarımızın ilk faktörüdür. Teknolojik yatırım ihtiyaçlarımızı kolayca karşılayabiliriz ancak kalifiye insan gücü yaratmak bizim sektörde en zor iştir. Sağlık turizmi uzun ömürlü bir hizmet süreci gerektirir. Bu konuda her bakanlığın rol alması gerekli ancak Sağlık Bakanlığı’nın koordinasyon rolü çok önemli ve kritik. Yurt dışından hastalar özellikli ve kompleks işlemler için geliyor.

Sağlık turizmini etkileyen faktörleri ise şöyle sıralayabiliriz. Gelişen ülkelerde ki iyileşen kalite ve hizmet (Hizmet kalitesi, teknolojisi ve bina altyapısı). Düşen fiyatlar. Kolay ulaşım ve seyahat imkanı. Artan sigorta maliyetleri. Uzun bekleme periyotları. Hasta farkındalığının artması. Kişisel bakım ve özen. Sigortanın karşılandığı hizmetler (Kozmetik, diş, saç ekimi vs.)

Sağlık turizminin sürdürülebilirliği için neler yapılaması gerekir desek şöyle özetleyebiliriz. Öncelikle bu sektörde rol alacak tüm faktörler koordine edilip aynı hedefe beraberce yürümeli. Özerk, kalifiye insan gücünden oluşan, yetkili bir koordinasyon yapısının kurulması. Sağlık Bakanlığının rolü netleşmeli. Bütünsel kaliteli hizmet sunulmalı. Sağlık turizmi hizmetini akredite edilmiş kurumlar sunmalı. Bağımsız denetleme kurulu kurulmalı. Özellikli branşların ve cihazların önü açılmalı (Organ nakli, pediatrik kemik iliği nakli, onkoloji,…) mezuatsal sıkıntılar giderilmeli (kornea temini,…..) Özellikle tatil yörelerindeki kötü sağlık uygulamaları engellenmeli.

Kaliteli eğitimi kalitesinden taviz verilmemeli. Sağlık personeline en azından İngilizce öğretilmeli. Sağlık turizmine özgün kalifiye personel yetiştirilmesi. (Sağlık turizmi rehberi)yetkin sağlık yöneticileri yetiştilmeli. Sağlık eğitimi turizmi de gündeme alınmalı.

Ülkeye giriş ve ulaşım kolaylaştırılmalı. İstanbul ve İstanbul dışı direk uçuşların sayısı arttırılmalı. Yabancı hekimlere know-how transferi sağlanmalı. Sağlık vizesi.

Devlet desteği arttırılmalı ve işlerlik kazandırılmalı.  Uluslararası hasta çeken branşlar engellenmemeli. Yapılan devletlerarası ziyaretler alanında ki uzman kuruluşlara yapılmalı. Bir sonraki aşama olan küçük klinik yatırımları desteklenmeli. THY desteği uygulanabilir olmalı. Mütekabiliyet Anlaşmalarında ki haksızlık giderilmeli. Sonuç üreten, başarılı uyulmaların teşviki daha farklı olmalı.

Yaşlı Bakım Turizminin stratajik hedef olarak ele alınması ve sağlık boyutunun çalıştırılması. Sağlık diplomasisi yaklaşımı ile sağlık turizminin ele alınması. TQ teşviklerinde yer almayan sağılık turizmine özel teşviklerin eklenmesi (Hasta yol bileti) Süreçteki tüm araç kurumların kurumlaşması sağlanmalı. Haksız fiyat rekabetinden kaçınılmalı. Uluslararası sigortalar sürece dahil edilmeli.

Hastane işletmeciliği ve/veya hastane fonksiyonlarında uzlaşılan alanlarda yurtdışında yatırım yapmanın teşvik edilmesi. Türkiye de eğitim alan kişilerle işbirliği modellerinin geliştirilmesi. Sağlık turizmi hastalarının hakları korumalı. Akredite olan sağlık kuruluşları için devlet garantörlüğü sunulabilmeli.

Uluslararası Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Hakkında Yönetmelik gözden geçirilmeli. Yaptırımlar “Öncülük” ve “Hakimiyet” ana kabulünün etrafında olmalı. Uygulama hatalarına uymayan kapatmaya varan ceza. Sadece öze sağlık kuruluşları için geçerli. Sağlık Bakanlığından ruhsatlı hastaneler olmasına rağmen Türk vatandaşı için aranmayan kriterlerin yabancı hastalar için aranması. 10. madde: Bu yönetmelik kapsamında sunulacak sağlık turizmi kapsamında verilen sağlık hizmetinin bedeli SATURK’ün görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.