Yolda Her Adımda Güvence: Cezalar Ağırlaştı, Denetimler Sıkılaştı, Trafik Cezaları Zirveye Çıkıyor

• TBMM’ye sunulan düzenleme, trafik polisi ve belediye zabıtasının yetkilerini genişletiyor; denetimler sıkılaşıp caydırıcılık en üst seviyeye taşınıyor.

23 Mayıs 2025’te TBMM Başkanlığı’na sunulan teklif, 2024’te yollarda yaşanan can kayıpları ve yaralanmaların ardından hayata geçiriliyor. Son verilere göre geçen yıl 6.351 kişi trafik kazalarında hayatını kaybetti, 385.117 kişi ise yaralandı. Bu tablo, milletin huzur ve güvenliğini tehdit ederken, kapsamlı bir yasal güncellemeyi zorunlu kıldı.

Teklifin Hazırlık Süreci

• Komisyon Çalışmaları: Teklif, Ulaştırma ve Altyapı ile İçişleri komisyonlarında altı hafta boyunca uzman ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla müzakere edildi.

• Görüşmeler: Türk Polis Teşkilatı ve Zabıta Genel Müdürlüğü’nden gelen raporlar, hız ve plaka ihlallerinin yoğun olduğu bölgelerde ceza oranlarının yükseltilmesini önerdi.

• Üzerinde Uzlaşılan Maddeler: Alkol ve uyuşturucu testleri, elektronik tescil zorunluluğu, takograf-kontrol cihazları ve plaka standartları konusunda ortak payda oluşturuldu.

Denetim Yetkileri ve Kurumsal Sorumluluk

1. Trafik Zabıtası – Genel Zabıta Yetkisi:

   • Otoyol ve bölge sorumluluğu dışında İçişleri Bakanı onayıyla genel zabıta yetkisiyle denetim ve müdahale imkânı.

   • Böylece zabıta ve polis arasındaki koordinasyon güçlendirilerek olay yeri müdahale süresi kısalacak.

2. Belediye Zabıtasının Trafikte Rolü:

   • Belediye sınırlarında plaka ve park ihlallerinde zabıtanın trafik suçlarına el koyma yetkisi netleştirildi.

   • İlave eğitim ve araç tahsisiyle zabıta ekipleri sahada daha etkin rol alacak.

Tescil ve Plaka Düzenlemeleri

• Elektronik Tescil (ARTES): Araç satışından itibaren 3 iş günü içinde zorunluluk; e-imza ile doğrulama, sahtecilik girişimleri ortadan kalkacak.

• Miras Tescili: Araç sahibinin vefatı halinde mirasçılar 90 gün içinde tescili tamamlamazsa, araç trafikten men edilecek ve sürücüye 3.000 TL ceza verilecek.

• Plaka Standartları:

  • Aykırı plaka takma: 4.000 TL + men.

  • Plakayı okunamaz kılma: 140.000 TL + 30 gün men; ikincide 280.000 TL + 60 gün men.

  • Sahte plaka kullanma: 140.000 TL + 30 gün ehliyet geri alma; tekrarı 280.000 TL + 60 gün men.

Trafik Suçlarına Yeni Yaptırımlar

1. Hız İhlalleri:

   • Yerleşim içi 6–10 km/s aşım: 2.000 TL, 11–15 km/s: 4.000 TL … 66 km/s üstü: 30.000 TL.

   • Hız ihlallerinde kayıtlı hız ölçer cihazı veya radar tespitine göre kademeli para cezası ve geçici ehliyet men.

2. Kırmızı Işık Geçme:

   • Birinci kez 5.000 TL, ikinci kez 10.000 TL … altıncı kez 80.000 TL; tüm vakalarda 30–90 gün ehliyet men.

3. Drift ve Akrobasi:

   • Onaylı gösteriler dışında drift veya akrobasi: 46.000 TL + 60 gün men; tekrarı ehliyet iptali.

4. Trafiği Engelleme ve Konvoy:

   • Şerit değiştirerek akışı engelleme: 90.000 TL + ehliyet 60 gün men.

   • Konvoy halinde veya münferiden trafik akışını tehlikeye düşürme: aynı oran ve süre.

Alkol, Uyuşturucu ve Takograf Düzenlemeleri

• Alkol Testi: Promil sınırı 0,50; ihlal 25.000 TL, ikinci ihlal 50.000 TL, üçüncü ve sonrası 150.000 TL.

• Uyuşturucu Testi: Pozitif veya ölçüm yaptırmaktan imtina edenlere 150.000 TL + ehliyet iptali.

• Takograf ve Taksimetre: Uygulama zorunluluğu 2026–2030 arasında kademeli devreye alınacak; uygunsuz cihaza 75.000 TL ve işletenlerin iki kat ceza sorumluluğu.

Teknik Değişiklikler ve Özel Yükler

• Araç Değişikliği İşlemleri: Her türlü teknik değişiklik 30 gün içinde tescil belgesine işlenecek; ihlal 1.000 TL + men.

• Özel Yük Nakli: Dingil başına tonaj, mesafe ve karayolu aşınma bedeline göre yıllık tarife; izin alınmadan yapılan taşımalar 16.000 TL hizmet bedeli.

Uygulama Takvimi ve İzleme

• Yürürlük Süresi: Kanun’un istisna maddeleri hariç tüm hükümleri yayım tarihinden 2 ay sonra, takograf mevzuatı kademeli olarak 2026–2030’a kadar.

• Denetim Raporlaması: Her üç ayda bir Ulaştırma Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Zabıta Genel Müdürlüğü ortak performans raporu yayınlayacak.

Uzman Görüşleri ve Sivil Toplumun Beklentisi

• Trafik Güvenliği Uzmanları: Yeni yaptırımların kaza oranlarını yüzde 15–20 azaltması bekleniyor.

• Şoförler ve Lojistik Sektörü: Kademeli geçiş süreci sayesinde adaptasyona zaman tanınması olumlu karşılandı.

• Vatandaş Tepkisi: Sosyal medyada “Artık yollarda daha bilinçli sürüş” ve “Cezalar caydırıcı olacak” yorumları ön planda.

Bu düzenlemeler, milletimizin yol güvenliğinde milli bir seferberlik ruhuyla atılan adımlardır.
Milli birlik, yol emniyetiyle taçlanır.