Muhammet Boyraz: “Dünya, 21. yüzyılda, salgının ve savaşların olduğu dönemi yaşıyor, Biz Türkiye olarak iyi ve umutluyuz”

Sizi Tanıyabilir Miyiz?

• Muhammet Boyraz: 1981 yılında Osmaniye’de dünyaya geldim. İlköğretim, ortaokul ve lise eğitimimi Osmaniye’de gördüm. Üniversite eğitimimi ise “İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Kurumları İşletmeciliği” bitirdim. Üniversite eğitime sürdürürken baba mesleği olan yer fıstığı ticaretimiz ile de ilgilendim. Okul bittikten sonra ticari hayatıma bölümüm ile alakalı sektöre değil de, yer fıstığı sektöründe sürdürdüm.

Babam 1980’li yıllarda Osmaniye’de yer fıstığı yetiştirme ve alıp – satma ticaretine başladı. Ülkemizin gelişmesi için bir yer fıstığı yetiştiricisi olarak elinden geleni yaptı. Osmaniye Yer Fıstığı Borsası’nın kurucularından birisi de babam Haki Boyraz’dır.

Babam bizi hem okuttu hem de ticari hayatın içerisinde yetiştirdi. Bundan dolayı her zaman söylediğim gibi bu iş baba mesleğimizdir. Biz abim Hakan Derviş Boyraz ile hem yer fıstığı üreticisiyiz hem de birinci elden toptan satıcıyız. Babamın döneminde oluşan müşteri portföyünü abim ile büyütüp günümüz konjonktürüne uyarladık.

Şirketlerimizin hepsi aile şirketleri. Yer fıstığı ekili arazilerimiz ve imalathanelerimiz var. Osmaniye’de ki şirketlerimiz ile bağlantılı Boyrazoğlu Gıda San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. olarak ticari faaliyetlerimize İstanbul Bayrampaşa’da Mega Center Kuru Gıda Toptancılar Sitesinde devam ediyoruz. Osmaniye’de faaliyet gösteren iki şirketimiz, İstanbul’da bir şirketimiz var. İlerleyen dönemlerde İnşallah şirketlerimizi holding çatısı altında toplamayı planlıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın destekleri ile bizim gibi şirketlere gösterilen ihracat destek paketlerinden faydalanarak ülkemize döviz kazandırıyoruz, istihdam sağlıyoruz.

İşletmeniz Altında Sadece Fıstık Ticareti mi Sürdürüyorsunuz?

• Muhammet Boyraz: Kuruyemişin dışında gıda maddesi olarak, şeker, yağ, bakliyat ve meşrubat ihracatı da yapıyoruz. Osmaniye’de bulunan aile şirketimiz Peyman, Tadım ve Malatya pazarı gibi büyük firmaların yer fıstığı ihtiyaçlarını karşıladığı için, İstanbul’da kurmuş olduğumuz şirket sadece ihracata yönelik çalışma gösteriyor.

               Sizce İyi Bir Fıstık Nasıl Yetişir?

• Muhammet Boyraz: Doğuştan yer fıstıkçı olduğumuz için, yer fıstığın hikayesi çiftçide başlayıp çiftçide bitiyor diyebilirim. Çocuğu yetiştirmek gibi düşünün. Ekim ve tüketim süre zarfında çok zahmet ve meşakkatli süreçlerden geçen ürünü tedarik ediyoruz. Yer fıstığı kendi içerisinde 17-18 çeşit olarak sınıflandırılır. Tüketiciye gelene dek birçok işlemden geçer. Ana yer fıstığı bizim üretmiş olduğumuz ürün. Şam fıstığı dediğimiz, Gaziantep ve Şanlıurfa bölgesinde yetişir. İsteyen müşterilerimize o bölgeden tedarik edip gönderiyoruz.

Yer fıstığı yetiştiriciliği yaklaşık 3500 yıllık geçmişe dayanır. Yer fıstığının anavatanı birçok tarihçiler tarafından Brezilya olduğu belirtilmektedir. Daha sonra Güney Amerika’da özellikle binlerce yıl önce Peru tarımında önemli bir yere sahip olan fıstık; Portekizli tüccarlar tarafından Afrika’ya ve İspanya’ya götürülmüştür. İyi bir enerji deposu olması ve doyurucu özelliği Portekizli tüccarların gemi seyahatlerinde bu kuruyemiş ürününü çok sevmişlerdi.

Kuzey Amerika’ya gelen Afrikalı köleler yer fıstığını ve yetiştirme şartlarını Kuzey Amerika’ya öğretmişlerdir. Tarihsel verilere göre 1800’lü yıllarda Güney Carolina’da yağ, yiyecek olarak kullanılıp ayrıca kakao üretiminin yerine geçmiştir. Ancak, 1900’lü yıllarda fıstık; yoksulların yiyeceği olmuş, ekim ve hasadının yavaş olması fıstık yetiştiriciliğini fazla yaygınlaştırmamıştır. ABD’de fıstık tüketimindeki yaygınlık; 1860 yılında iç savaş döneminde gerçekleşmiştir. Birbirlerine düşman olan Kuzey ve Güney askerleri fıstığın güçlü bir enerji deposu ve doyurucu özelliğinden dolayı fıstık tüketimi artmıştır. 19 y.y.’in ikinci yarısından sonra fıstık sokak satıcıları tarafından ABD halkı içinde tüketimini arttırmıştır. Özellikle o yıllarda genelde Beysbol maçlarında, sirklerde bir yiyecek simgesi olmuştur.

Dünya’da toplam yer fıstığı üretimi 80 milyon ton civarındadır. Asya kıtası dünya yer fıstığı üretiminin yarından fazlasını karşılamaktadır. Başlıca yer fıstığı üreticileri sırasıyla; Çin, Hindistan, Nijerya, ABD ve birçok Afrika ve Güney Amerika ülkeleridir.

Yer fıstığının Anadolu’da yaygınlaşması ise; Batılı tüccarların Asya seferlerinde fıstığı Anadolu’ya tanıttıkları bahsedilmektedir. Ülkemizde ilk olarak Trakya, Ege ve oradan Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da yaygınlaşmıştır. Güney bölgesinde ilk olarak Osmaniye olduğu tarihçiler tarafından belirtilmektedir. Yerfıstığı bir baklagil bitkisi olmasından dolayı, havanın serbest azotunu toprağa bağlayarak kendinden sonra gelen bitkiye azot ve organik madde depolayan önemli bir besindir. Son yıllarda ülkemizde 42.000 hektar civarında alan üzerinde 110.000 ton civarında ürün elde edilmektedir. Bu rakam doğanın ve havanın şartlarına göre değişim gösterebilir.

Yer Fıstığının Faydaları

Zihinsel ve bedensel yorgunluğu alır.

Yüksek oranda tekli doymamış yağ içermesi LDL kolesterolün azalmasını sağlar.

Vitamin E, A, B ve lif yönünden zengindir.

İçerisinde bol miktarda magnezyum, bakir, kalsiyum, fosfor ve folik asit bulunur. Dolayısıyla, tansiyonu düşürür, yaşlılığı geciktirir, kalp, damar ve beyin sinir fonksiyonlarını düzenler, kanser riskini düşürür, dişlerin ve kemiklerin güçlenmesinde etkilidir.

Kalp krizi riskini azaltır.

Bir ihracatçı olarak Türkiye ekonomisini değerlendirirmisiniz desek, cevabınız ne olurdu?

• Muhammet Boyraz: Türkiye’de enflasyon var ama bu enflasyon sorununun sadece Türkiye’nin değil dünyanın, sadece gelişmiş ülkelerin değil gelişmekte olan ülkelerin de sorunu olduğunu unutmamak lazım. Biz Türkiye olarak dünyada ki birçok ülkeden çok çok daha iyi ve gelecekten umutluyuz. Yeter ki ülkemizin birliği, dirliği ve istikrarı bozulmasın.

Dünya, 21. yüzyılda, salgınların ve savaşların olduğu dönemi yaşıyor. Her şeye rağmen Türkiye’de ki piyasalarda bir canlılık ve hareket var, bizim şirketlerimizde asgari ücretle çalışan hiç kimse yok bu rağmen eleman sıkıntısı yaşıyoruz, bu da ülkemizde işsizlik sorunun azaldığını gösteriyor. Türkiye’de durgunluk ve yüksek işsizlik sorunlarıyla tekrar karşılaşmamak için üretim ve istihdamı önceledik tanıyarak çalışmalarımızı sürdürmemiz lazım.  2022 de dünya tek haneli büyümeye başladı, biz çift haneli büyüyoruz. Dünyada işsizlik artıyor, Türkiye’de işsizlik azalıyor. Devletimiz yükselen enflasyon ve hayat pahalılığına karşı vatandaşları koruyacak politikaları hızla uygulamaya almayı hiçbir şekilde sonraya bırakmadı. İstikrar çok önemli. Türkiye’de istikrar olduğunu görüyor ve inanıyorum.

Ülkemizde enflasyonu kalıcı olarak yine beraberce yeneceğiz. Bizim önceliğimiz; üretim ve istihdam. Türkiye’nin ekonomisini bir Bulgaristan Levası’nın TL karşında 10 katı olması veya 1 İran Riyali’nın 0,00044 TL. olması ile kıyaslayamayız. Ülkede ki yaşam şartları ile kriterleri ile kıyaslayabiliriz.